ავთენტურობის დაცვა: როგორ ებრძვის ბლოკჩეინი ღვინის ფალსიფიკაციას

ღვინო ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული სასმელია მსოფლიოში, მაგრამ მისი დიდი პოპულარობა და მაღალი ღირებულება ხშირად ფალსიფიკატორებისთვის მიმზიდველად იქცევა ხოლმე. ყალბი ღვინის გავრცელება სერიოზულ პრობლემას უქმნის როგორც მეღვინეებს, ისე მომხმარებლებს, რომლებმაც ძვირადღირებული ღვინის შეძენისას შესაძლოა სრულიად სხვა პროდუქტი მიიღონ. ევროპაში, სადაც ღვინის კულტურა ასწლეულებს ითვლის, ეს საკითხი განსაკუთრებით აქტუალურია. ევროკავშირის მიერ დაფინანსებული TRACEWINDU პროექტი სწორედ ამ მიზანს ემსახურება და მასში ჩართული არიან მეცნიერები და მეღვინეები ესპანეთიდან, საფრანგეთიდან, იტალიიდან, სერბეთიდან და არგენტინიდან.

ფალსიფიკაციის მასშტაბები და გამოწვევები

ყალბი ღვინის წარმოება დიდ ზიანს აყენებს ინდუსტრიას. ევროპული ინტელექტუალური საკუთრების ოფისის მონაცემებით, ღვინისა და ალკოჰოლური სასმელების ფალსიფიკაცია ევროპაში ყოველწლიურად 1.3 მილიარდი ევროს ზარალს იწვევს. 2018 წელს საფრანგეთში აღმოაჩინეს 66 მილიონი ყალბი ბოთლი Côtes du Rhône ღვინო, რაც ნათლად აჩვენებს პრობლემის სიმძაფრეს.

ეს პრობლემა განსაკუთრებით მწვავედ დგას იმ კომპანიებისთვის, რომლებიც მაღალი ხარისხის ღვინოს აწარმოებენ. ერთ-ერთი მათგანია მონტენეგროს უმსხვილესი ღვინის კომპანია Plantaže, რომელიც ფლობს 2,000 ჰექტარზე მეტ ვენახს და საკმაოდ სახელგანთქმულია ბალკანეთში. კომპანიის ენოლოგი, დოქტორი სანჯა რადონჯიჩი, აღნიშნავს: “ჩვენ არაერთხელ შევხვედრილვართ ჩვენი ღვინის ყალბ ვერსიებს ალბანეთში, კოსოვოში, რუსეთსა და სერბეთში.”

ბლოკჩეინი (Blockchain) არის მონაცემთა შენახვისა და გადაცემის ტექნოლოგია, რომელიც იძლევა მონაცემების შეუცვლელად და გამჭვირვალედ შენახვის საშუალებას. იგი მუშაობს როგორც უწყვეტი ჩანაწერების (ბლოკების) ჯაჭვი, სადაც ყოველი ახალი ბლოკი უკავშირდება წინას და ამ გზით ქმნის ერთიან, შეუცვლელ სისტემას.

TRACEWINDU პროექტის ფარგლებში ბლოკჩეინ ტექნოლოგიას იყენებენ ღვინის წარმოშობისა და ავთენტურობის დასადასტურებლად. აი, როგორ მუშაობს ეს:

    1.    ყოველი ღვინის ბოთლის ციფრული პასპორტი – ბლოკჩეინზე შეინახება ინფორმაცია ღვინის ქიმიური შემადგენლობის, წარმოშობის (ვინმეარდი, მევენახე, რეგიონი), დამუშავების პროცესისა და წარმოების ეტაპების შესახებ.

    2.    შეუცვლელი ჩანაწერები – ბლოკჩეინზე ჩაწერილი ინფორმაცია ვერ შეიცვლება ან გაყალბდება, რადგან სისტემა დეცენტრალიზებულია და მონაცემები არ ინახება ერთ კონკრეტულ სერვერზე, არამედ მთელ ქსელშია განაწილებული.

    3.    QR კოდი ღვინის ეტიკეტზე – მომხმარებელს შეუძლია სკანირება და ღვინის სრული ისტორიის ნახვა, რაც აძლევს მას ნდობას, რომ პროდუქტი ნამდვილია და არა ყალბი.

წარმოიდგინე, რომ ყიდულობ ძვირადღირებულ ბოთლ ღვინოს. ბლოკჩეინის დახმარებით, QR კოდის სკანირებით შეგიძლია გაიგო:

    •    რომელი ვენახებიდან მოდის ყურძენი

    •    ვინ აწარმოებს ამ ღვინოს

    •    როგორ მიმდინარეობდა მისი დაძველება და შენახვა

    •    კლიმატური და ნიადაგის პირობები

    •    წარმოების მეთოდები

    •    ღვინის ქიმიური ანალიზი

    •    ბოთლში ჩამოსხმისა და დისტრიბუციის პროცესი

    ამ გზით, ყალბი ღვინის აღმოჩენა ბევრად მარტივდება, ხოლო ღვინის მწარმოებლებს შეუძლიათ თავიანთი პროდუქტის უნიკალურობა და ხარისხი უფრო ეფექტურად დაიცვან.

ბარსელონას ავტონომიური უნივერსიტეტის პროფესორი მანუელ ვალიენტე, რომელიც ხელმძღვანელობს პროექტს, ამბობს, რომ ეს მეთოდი ეფექტური და ეკონომიურად ხელმისაწვდომი გადაწყვეტაა. პროექტის ფარგლებში, თითოეულ ბოთლს ენიჭება ციფრული პასპორტი, რომელიც ბლოკჩეინ ტექნოლოგიაზეა დაფუძნებული.

მომხმარებელთა ნდობის ამაღლება და ინდუსტრიის გაძლიერება

TRACEWINDU პროექტის მიზანია მომხმარებელთა ნდობის ამაღლება და ახალი კლიენტების მოზიდვა. ვალიენტე აღნიშნავს: “მომხმარებლებს სურთ იცოდნენ, საიდან მოდის პროდუქტი, ვინ ამუშავებს მას და რა პროცესები მიმდინარეობს მისი წარმოებისას.” ამ ინფორმაციის ხელმისაწვდომობა აძლიერებს კლიენტების კავშირს ბრენდთან და ზრდის მათ ნდობას.

გარდა ამისა, ბლოკჩეინის ტექნოლოგია სასარგებლოა ევროკავშირის გეოგრაფიული აღნიშვნის (GI) სქემისთვის, რომელიც იცავს იმ ღვინოებს, რომლებიც მიკროზონებში მზადდება. ეს საშუალებას მისცემს ცნობილ აპელაციებს, როგორიცაა ბორდო, ტოსკანა ან რიოხა, დაიცვან თავიანთი სახელი და უნიკალური მახასიათებლები.

მომავლის პერსპექტივები

ეს კომბინაცია არამარტო ღვინის ფალსიფიკაციის წინააღმდეგ იბრძვის, არამედ ახალ შესაძლებლობებს ქმნის მეღვინეობაში. ამ ტექნოლოგიის დანერგვა ხელს შეუწყობს ხარისხის მკაცრ კონტროლს, გაყიდვების ზრდას და ღვინის წარმოების პროცესის უფრო გამჭვირვალესა და სანდოს გახდას.

პროფესორი ვალიენტე დასძენს: “ეს სისტემა განსაკუთრებით გამოადგება პრემიუმ ღვინის მწარმოებლებს, რომლებიც ცდილობენ თავიანთი უნიკალური პროდუქტის დაცვას და მომხმარებელთან ნდობის დამყარებას.”

ევროპულ მეღვინეობაში ეს ინოვაცია შეიძლება გარდამტეხი აღმოჩნდეს, რაც ხელს შეუწყობს როგორც ღვინის ინდუსტრიის განვითარებას, ისე მომხმარებელთა ინტერესების დაცვას. პროექტი თავდაპირველად რამდენიმე ქვეყანას მოიცავს, მათ შორის ესპანეთს, საფრანგეთს, იტალიას, სერბეთსა და არგენტინას. TRACEWINDU-ის შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის შეგიძლიათ ეწვიოთ ევროკავშირის კვლევებისა და ინოვაციების პროექტების გვერდს.

© ღვინის კლუბი/vinoge.com