საწნახელი – აჭარა

მთხრ. სულეიმან თურმანიძე, (სოფ. ნამონასტრევი, ქედის რაიონი).

ტყეში მოვჭრი ცაცხვის ხეს. გამოვმორავ, ამოვჭრი შიანას, მემრე გავთლი ლამაზათ, ეჩოით ამუასუფთეფ. მევიხმარიეფ ხალხს და მევტან ნადით. გავაკეთეფ საწნახელ ასე: გავტოხნი ორ ადგილზე ძელს, მიწაში ჩავასოფ. ქვეშა ამოტოხნილში ვუყრი ხეს და იმაზე დავდოფ ჯარას. ზედა ამოტოხნილში ხეს გუყრი, გამოვბოგავ აქეთა და დავკიდავ საწნეხელ. მოვწირეხავ ორ წირეხ, წამუაცუმ ზედა ამოტოხნილში გაყრილ ხეზე, წირეხებში გუბოგეფ გვალ ხეს ვორ ალაგას, გატოხნილია იგიც. იმ გატოხნილში, ხიებია გამოყრილი, დიეწიკები და დააბრუნეფ. თოკვი მობმულია გვალი ხის ჩივებზე. თოკის მიერე თავი მობმულია ქვაზე. დავაბრუნეფ გვალ ხეს, ავაწევიეფ ზეით საწნეხელის ქვას. საწნეხელის ხე არის ძელებზე დაწოლილი და აგი კი ჯარაში სხალზეა ან ყურძენზე დაწოლილი, დააწვება ძელებს და გაწორავს სხალს, ყურძენს. ჯარაში სხალ ან ყურძენს, ან ვაშლს ჩავჩეხავ უროით და მერე ვაწყოფ ამ საწნეხელ. საწნეხელის მოჰაწყობათ იზამს ყველა ხე. ვაშლ და ყურძენს ვწურავთ თველზე, სხალს, როიცხა დამწიფთება, მაშინ დავწურავთ.

მასალები საქართველოს შინამრეწველობისა და ხელოსნობის ისტორიისათვის, ტომი IV, ნაწილი III თბილისი, მეცნიერება, 1989.