“ფესტივალი ჩვენთვის ცქრიალა ღვინის ერთგვარი გზამკვლევია ქართულ ბაზარზე”-ინტერვიუ გიორგი გოგლიძესთან

ცქრიალა ღვინის ფესტივალამდე გაგაცნობთ Lechkhumi SeaFloor Vineyard-ს, რომლებიც ჩვენს ფესტივალზე პირველად იღებენ მონაწილეობას. მარნის ხელმძღვანელი, გიორგი გოგლიძე თავისი გამოცდილების შესახებ გვესაუბრება და ძალიან ფართოდ, საინტერესოდ გვიყვება ლეჩხუმური ცქრიალა ღვინის ამბავს. 

- ჩვენს ფესტივალში პირველად იღებთ მონაწილეობას, როგორია ფესტივალის მოლოდინი, რა განწყობა გაქვთ და როგორ ემზადებით ამ დღისთვის?

- ფესტივალში პირველად ვიღებთ მონაწილეობას, ფესტივალი ჩვენთვის ერთგვარი გზისმკვლევია ცქრიალა ღვინის ქართულ ბაზარში იმის მიუხედავად რომ ჩვენც მწარმოებლები ვართ. მოუთმენლად ველით გავიცნოთ უფრო ფართო აუდიენცია, მოყვარულები და ექსპერტები ამ სფეროში. ამ დღისთვის ვამზადებთ და ვხვეწავთ ჩვენი ისტორიის შეთავაზებას, გვინდა რომ სტუმრებს ისე წარვუდგინოთ ჩვენი მეღვინეობა და ცქრიალა ღვინო, როგორც ლეჩხუმის მეღვინეობას შეეფერება. 

- რა არის ცქრიალა ღვინო თქვენთვის, არის თუ არა კონკრეტული მომენტი, რომელმაც თქვენში ღვინის ამ კატეგორიის მიმართ ინტერესი გააღვივა? (რომელი ღვინოები უნდა წარადგინოთ ფესტივალზე და თქვენი რჩეული რომელია ამის შესახებაც მოგვიყევით)

- ცქრიალა ღვინო ხომ ყოველთვის დღესასწაულთან, კარგ მოგონებებთან, მხიარულ განწყობასთანაა დაკავშირებული. ბუშტუკები, ბუშტები ყოველთვის ასოცირდება გარკვეულ მოლოდინთან, გარკვეულ ოცნებებთან და ბავშვობასთან.  მაგრამ ამ ყველაფრის უკან დგას წარმოებასთან დაკავშირებული რისკი.

ერთი მხრივ ცქრიალა ღვინის დამზადება, გინდ ეს პეტნატი იყოს ან ტრადიციული მეთოდით გაკეთებული ღვინო არასდროს არ გამორიცხავს, რომ ბოთლი წარმოების დროს “აფეთქდეს” სანამ დეგორჟაჟს გააკეთებ და საბოლოო პროდუქტს მიიღებ. ემი პეტერსონის სურათი შეგიძლიათ მოიძიოთ ინტერნეტში 1916 წელს გადაღებული სადაც მას უკეთია სპეციალური დამცავი ნიღაბი უსაფრთხოებისთვის.

მეორე მხრივ თუ ღვინის დაყენებას სჭირდება დიდი ოსტატობა, მოთმინება და  უძილო ღამეები, მაშინ ცქრიალა ღვინის წარმოება ორი სამი ნაბიჯით უფრო ძნელია თუ აკეთებ პეტნატს ან ტრადიციულ მეთოდს. ტრადიციული მეთოდით, ან მეთოდ შამპენუათი ცქრიალა პროდუქტის შექმნა მოითხოვს გამოცდილებას, ზუსტ და სწორ გამოთვლას და საკმაოდ დიდ შრომას. პეტნატის შემთხვევაშიც, განსაკუთრებით თუ მისდევ ნატურალურ მეღვინეობას, შეცდომის დაშვების უფლება კიდევ უფრო ნაკლები გაქვს და საბოლოო პროდუქტზე უკვე მაშინ უნდა იფიქრო, როდესაც ვენახს აპრილში ან მაისში შეწამლავ. 

ამ წელს ფესტივალზე ჩვენ წარმოვადგენთ ჩვენს ლეჩხუმის ცოლიკოურის ტრადიციულ მეთოდს და წინაპრების მეთოდით (methode ancestrale) გაკეთებულ ლეჩხუმის ცოლიკოურის პეტნატს. ასევე წარმოვადგენთ ცოლიკოურის და ოჯალეშის კუპაჟს (ცქრიალას ტრადიციული მეთოდით).

- რა არის თქვენთვის ყველაზე მხიარული/დასამახსოვრებელი გამოცდილება, რომელიც ვენახში მუშაობისას ან ღვინის დაწურვის პროცესში გამოგიცდიათ? 

- იმის მიუხედეავად, რომ ლეჩხუმი საქართველოში ალბად ერთ-ერთი უმწვანესი რეგიონია უამრავი წყაროებით, ჩანჩქრებით, მიწისქვეშა მდინარეებით და წიწვნარებით, ბევრ ადგილას, განსაკუთრებით ხვამლის მთის ძირში ცხაკურისკენ ძალიან ქვიანი მიწაა. ამ გაზაფხულს ვენახის ნერგები რომ ჩავყარეთ, რამაც 2-3ჯერ უფრო მეტი დროი მოითხოვა ვიდრე სხვა მიწებზე, იმედი გვქონდა რომ 30% თუ გაიხარებდა მადლობელი ვიქნებოდით. რამოდენიმე თვეში ისე გამაგრდა ეს ვენახის ნერგი, ისე დამშვენდა ფოთლებით და გაიზარდა, რომ არც ჩემს და არც მევენახეების გაოცებას ბოლო არ ჰქონდა. წინა წლის ნერგები, რომელიც ჩავყარეთ დეკემბერში, შავ, გემრიელ მიწაში ისე კარგად არ ამოვიდა, როგორც ეს ნერგები ჩვენს კირქვიან უწყლო ნიადაგზე. რა თქმა უნდა  ამას ძალიან მარტივად ახსნის ნებისმიერი მევენახე, მაგრამ მაშინ ეს ჩვენთვის საკმაოდ სასიხარულო ამბავი იყო. 

- იმ კონკრეტული ბოთლის ან მოსავალის შესახებ გვიამბეთ, რომელიც განსაკუთრებულად გიყვართ, მოგწონთ და ისტორიის მატარებელია?

- მამაჩემს ყოველთვის უნდოდა სწორედ ლეჩხუმის ცოლიკოურიდან  ცქრიალა ღვინის შამპანიურის ტექნოლოგიით გაკეთება.  2020 წელს მოვიწვიეთ ბასტიანი და ნინო “ორი მარანი”დან, რადგან ბასტიანს დიდი გამოცდილება აქვს ცქრიალა ღვინის სფეროში და მისი ღვინოებიც ჯადოსნურია. განსაკუთრებული და განსხვავებული გამოვიდა ცოლიკოურის და ოჯალეშიც კუპაჟი. ლეჩხუმის ცოლიკოური ძალიან არომატულია, აქვს მშვნიერი მჟავიანობა და ჩვენი სიამაყეა, მაგრამ არანაკლებ ორბელის ოჯალეში. ამ ორი ღვინის კუპაჟმა მოგვცა არაჩვეულებრივი ცქრიალა. ოჯალეში თითქოს აძლევს სიმკაცრეს და ხასიათს, ჩარჩოებში აქცევს ცოლიკოურის მჟავიანობას, სიმსუბუქეს და ტანინანობას. 

- როგორ ფიქრობთ, რა მიმართულებით განვითარდა ცქრიალა ღვინო უახლოეს წლებში საქართველოსა და მსოფლიოში? არის თუ არა რაიმე ტენდენცია, რომელიც თქვენთვის განსაკუთრებით საინტერესოა?

- ყველასათვის ცნობილია, რომ ცქრიალა ღვინო და ზოგადად ღვინის ტექნოლოგია ვითარდება ნატურალური მეღვინეობის მიმართულებაში არა მხოლოდ გოგირდის აცილების მხრივ, მაგრამ თვითონ ბიო-მევენახეობაში. ამ მიმართულებას დიდი გამოწვევები აქვს, მათ შორის სისტემური ფუნგიციდების მოშორება. ეს გარკვეულ ეკონომიკურ ფაქტორებთანაა დაკავშირებული და მოითხოვს დროს, კარგად შემუშვებულ სოფლის მეურნეობის პროგრამებს და ფერმერის გამოწვევების გულთან ახლო მიტანას. ამის გარეშე ძნელია საუბარი ნატურალურ მეღვინეობაზე. იგივე დროს საქართველოში ძალიან ბევრი მარანი მკაცრად მისდევს ამ მიმართულებას რაც ხელს უწყობს ინოვაციებს და უფრო მაღალ პროფესიონალიზმს ამ სფეროში.  ეს რა თქმა უნდა  უწყობს ხელს ქართული ღვინოების ცნობადობას ევროპაში და ღვინის-მხრიევ განვითარებულ ბაზრებში. სხვა ბაზრებს რაც შეეხება, ჩინელებმაც აიტაცეს ბოლო წლებში ცქრიალა ღვინისადმი სიყვარული, მაგრამ ეს უფრო სამხრეთ ჩინეთში, როგორიცაა შანხაი, შენჟენი და ა.შ. სადაც ღვინის კულტურა უფრო განვითარებულია. 

- გაქვთ თუ არა განსაკუთრებული კერძი ამ ხემსი, რომელიც თქვენს ცქრიალა ღვინოს ძალიან უხდება?

- ჯონოულის ცოცხალი კალმახი (როგორც შემწვარი ისე მოხარშული); ზუბის, ოყურეშის ზაფხულის ყველი ასხის საძოვრებზე გაშვებულ ძროხების რძიდან შერეული ნიგვზიან სალათში აღვის ტყის ვაშლით. დეხვირში, ზუბში, ჩქუმში საკმაოდ გემრიელი თაფლია და გვესოს თხის ყველს ძალიან უხდება ჩვენს ცქრიალასთან.

- გამოწვევა, დაბრკოლება ხომ არ შეგხვედრიათ, რომელიც ცქრიალა ღვინის წარმოების პროცესში შეგხვედრიათ? როგორ აისახა ეს გამოცდილება საბოლოო პროდუქტზე?

- გამოწვევები უფრო დროებითია და ცქრიალა ღვინის ტექნოლოგიის, სირთულის ახსნას დრო სჭირდება მასთვის ვინც ამ სფეროსგან შორსაა, და შეიძლება ვერც კი მიხვდეს რომელია პეტნატი და ტრადიციული მეთოდი, მაგრამ განსხავებას იგრძნობს. მაგრამ ქართველ ადამიანს მისი ღვინის კულტურა და ისტორია გულთან ახლოს დააქვს და ყოველთვის აინტერესებს ამ მიმართულებაში ახალი გაიგოს და შეიცნოს. დანარჩენი დაბრკოლებები უფრო ტექნიკურია, ეხება საერთაშორისო ბაზრებს, ფინანსებს და ა.შ. ეს ყველაფერი გადალახვადია თუ გაქვს მოთმინება და მზად ხარ ახალი მანქანების მაგივრად კიდევ ერთი ჰექტრის ვენახის გააშენო.

- გაქვთ თუ არა ცქრიალა ღვინის წარმოებაში რაიმე თქვენეული პრაქტიკა დანერგილი? ან რა ნაბიჯებს მიჰყვებით, როგორ აწარმოებთ მას? 

- ყველაზე მნიშვნელოვანია, თუ შენი ვენახი ჯერ არ გაქვს, მოურიგდე ფერმერს, რომ სწორი ფუნგიციდები გამოიყენოს, აარიდოს თავი სისტემურებს და გამოიყენოს მხოლოდ კონტაქტური ფუნგიციდები. ეს დიდ რისკებთანაა ასოცირებული ფერმერისთვის, რადგან სისტემური ფუნგიციდები მოსავალს ნაწილობრივ ზრდის რაზეც უარი უნდა თქვას. მაგრამ სისტემურმა ფუნგიციდებმა საფუარს შეიძლება ავნოს. ამიტომ აქ მნიშვნელოვანია პატივიცემა და ერთმანეთის მოსმენა. 

მაგალითად ამ წელს ყურძენი დაკვრიპეთ დილაუთენიას, რომ დუღილიც დაბალ ტემპერატურაზე მომხდარიყო. ამისთვის დავიკავეთ დაახლოებით 15-16 გრადუსი მარანში. თავიდან დუღილი მაჭარს უჭირდა, მაგრამ დროთა განმავლობაში დადუღდა და დადგა მშვნიერი ლეჩხუმური ღვინო. ჩვენ დაბალ BRICS’ზე ვაგროვებთ ყურძენს, მას მაღალი მჟავიანობა აქვს და ინარჩუნებს არომატს. ამის გარდა სჯობს რომ ვენახი იყოს კირქვიან ნიადაგზე. ამისთვის ლეჩხუმი იდეალურია, რადგან პრაქტიკულად თავიდან ბოლომდე მისი საფუძველი კირქვაა.

- რა არის თქვენი მარნის, მეღვინეობის მთავარი მიზანი, ხედვა?

- როგორც ყველა საქმიანობაშია, ჩვენი მიზანია, რომ დავხვეწოთ ჩვენი ცოდნა, შეთავაზება და გავაფართოვოთ ჩვენი ბაზრები. მაგრამ უფრო ღრმად რომ ჩავყვეთ, რა თქმა უნდა  მინდა, რომ ლეჩხუმში მეტმა ადამიანმა აწარმოოს თავისი ღვინო თავისი ეტიკეტის ქვეშ. კომუნისტების დროს ლეჩხუმის ცოლიკოური იკარგებოდა, როგორც შესაზავებელი მასალა, რაც აკეთილშობილებდა და არომატს აძლევდა ბევრ ღვინოებს. დღეს სხვა სიტუაციაა და სხვა შესაძლებლობები. ამის გარდა ჩვენი მიზანია მივაწოდოთ ჩვენი ღვინო საერთაშორისო ნიშურ ბაზრებს, ვიყოთ ჩვენი კუთხის და უპირველესყოვლისა ქვეყნის ღირსეული წარმომადგენლები. 

- როცა ფესტივალზე თქვენს ცრიალა ღვინოს სტუმარი გასინჯავს, რა გსურთ, რომ პირველი გაიფიქროს, განიცადოს ღვინის დაჭაშნიკებისას? რა არის თქვენთვის, როგორც მეღვინისთვის, ყველაზე საინტერესო ასპექტი განსაკუთრებით იმ ნაწილში, როდესაც ღვინოს სტუმრებს გააცნობთ ღვინის ფესტივალზე?

- იმედი გვაქვს რომ გულწრფელად დაინტერესდება ჩვენი ღვინით, მისი წარმომავლობით, მოგვეცემა საშუალება მოვუყვეთ მეტი ჩვენს ტექნოლოგიაზე, ლეჩხუმზე, როგორც საქართველოს ერთ ერთი ყველაზე საიდუმლო და ლამაზ კუთხეზე.