ღვინის ხარისხის სისტემის შემუშავება საქართველოში

საყოველთაოდ აღიარებული და უმარტივესი ჭეშმარიტეებაა, რომ ღვინის ხარისხი ვენახიდან იწყება.

იმ ქვეყნებში, რომლებმაც დღეს მსოფლიო ღვინის ბაზარზე წარმატებებს მიაღწიეს, ამის ერთ-ერთი მიზეზი ხარისხის მენეჯმენტის დანერგვა გახლდათ, როგორც ღვინის საწარმოებში, ასევე მევენახობაში.

            GTZ-ის მიერ განხორციელებული პროექტი  ,,ღვინის ხარისხის სისტემის შემუშავება საქართველოში” 2003 წლიდან მუშაობს ხარისხის სისტემის დანერგავზე სქართველოში. პროექტის ფარგლებში გაწეული მუშაობის შედეგად დღეს საქართველოში უკვე არსებობს ღვინის ლაბორატორია, რომლის ტექნიკური შესაძლებლობა და თანამშრომელთა კვალიფიკაცია აკმაყოფილებს საერთაშორისო სტანდარტებს.

ამავე დროს 2007 წლიდან პროექტმა აქტიურად დაიწყო მევენახეებთან მუშაობა, რადგან, როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ღვინის მაღალი ხარისხისთვის აუცილებელია მაღალი ხარისხის ყურძენი. პროექტი უშუალოდ მუშაობდა როგორც მევენახეებთან, ასევე ღვინის საწარმოებთან. ამ პერიოდის განმავლობაში ჩამოყალიბდა 9 ჯგუფი კახეთში, 1 რაჭაში, რომელებთანაც სისტემატიურად მიმდინარეობდა საკონსულტაციო მუშაობა. კონსულტაცია ძირითადად შეეხებოდა შემდეგ საკითხებს:

აღნიშნულ კონსულტაციებში აქტიურად მონაწილეობდა მევენახეობა მეღვინეობის ექსპერტი გერმანიიდან ბ-ნი ბენედიქტ ბლაილე.

 

პროექტის ფარგლებში ა. წ. ივნისის თვეში მოეწყო ქართველ მევენახეთა და მეღვინეთა ვიზიტი გერმანიის ფედერაციულ რესპუბლიკაში (რაინალდ-ფალცი), სადაც გაეცნენ ადგილობრივი გერმანელი მევენახეების გამოცდილებებს და მათ ურთიერთობებს ღვინის საწარმოებთან. Aმევენახეები გაეცნენ, იმ თანამედროვე და ამავე დროს ეკოლოგიურ მეთოდებს, რომლებსაც ფართოდ გამოიყენებენ დღეს განვითარებულ ქვეყნებში. რაც ყველაზე მეტად მისასალმებელია, ამ მეთოდების გარკვეული ნაწილის გამოყენება უკვე დაიწყეს ქართველმა მევენახეებმა. კერძოდ, ვენახის რიგთაშორისების გამწვანება, მცენარეული ნაყენის გამოყენება ნიადაგის გასანოყიერებლად, და მცენარეთა დაცვის სხვადასხვა მეთოდები.

 

განვითარებულ ქვეყნებში ასეთი ტიპის საკონსულტაციო სამსახურები დღესაც დიდ როლს ასრულებენ მევენახობა-მეღვინეობის დარგის განვითარებაში. ასეთ ქვეყნებში ჩვეულებრივი მოვლენაა, როდესაც მევენახეს საკონსულტაციო სამსახურიდან სისტემატურად მისდის ინფორმაცია ელექტრონული ფოსტის ან ფაქსის მეშვეობით, სადაც არის ამომწურავი ინფორმაცია დაწყებული ამინდის პროგნოზით, დამთავრებული იმ პერიოდისთვის მევენახობაში ჩასატარებელი აუცილებელი სამუშაოების შესახებ კონსულტციით.

დღეს ყველა მევენახისათვის საქართველოში, საკმაოდ მტკივნეულად დგას საკითხი საქართველოს ბაზარზე არსებულ შხამქიმიკატების ხარისხთან დაკავშირებით. ეს კიდევ ერთხელ უსვავს ხაზს ასეთი ტიპის საკონსულტაციო სამსახურის აუცილებლობას. აუცილებელია არსებობდეს დამოუკიდებელი საკონსულტაციო სამსახური რომლის ინტერესშიც არ არის ამა თუ იმ პრეპარატის გაყიდვა. პროექტის ფარგლებში, გერმანელი ექსპერტის, ბ-ნ ბენედიქტ ბლაილეს დახმარებით მევენახეებს მიეწოდათ დღეს საქართველოს ბაზარზე არსებული შხამქიმიკატებიდან პოზიტიური და რეკომენდირებული პრეპარატების სია.

აღნიშნული მუშაობის შედეგად შეიძლება ჩაითვალოს, რომ  მევენახეთა სამმა ჯგუფმა გააფორმა ღვინის საწარმოსთან შეთანხმება, რაც ითვალისწინებდა მევენახის მხრიდან მაღალი ხარისხის ყურძნის მიღებას და ქარხნის მიერ ამ ყურძნის შესყიდვას.

მევენახეებთან მუშაობის შედეგად გამოიკვეთა ის საკითხები, რომლებიც უფრო აქტუალურია დღევანდელი მევენახისათვის.

კერძოდ:

 

 

ასეთი მეთოდებია:

 

 

ვენახში პარკოსნების გამოთესვა მიზანშეწონილად არის მიჩნეული შემდეგი მარტივი სქემის მიხედვით: ერთ რიგში სოიო, მეორე რიგში - ანეულის დატოვება მესამეში - იონჯა ან სამყარა. ამ სქემაში ანეულის რიგი იქნება შემასხურებელი აგრეგატის გადასაადგილებელი. მომდევნო წლებში ისისნი მონაცვლეობის პრინციპით გამოითესებიან.

ნაკელი ერთ-ერთი საუკეთესო ორგანული სასუქია, მისი ეფექტიანობა დამოკიდებულია მის ხარისხზე, ხარისხი კი დამოკიდებულია ნაკელის შენახვის ავკარგიანობაზე.

        გ ა ვ რ ც ე ლე ბ ა: ჭარბი ტენი, წვიმები, 13-25 ⁰C.

დ ა ზ ი ა ნ ე ბ ა: აზიანებს ფოთლებს, ყვავილედს და მტევნის ნაწილებს. ფოთლის ზედაპირზე მოყვითალო-მომწვანო ლაქის წარმოქმნა, დაავადების პირველი ნიშანია. ლაქა ფოთლის ქვედა მხრიდან იფარება თეთრი ფიფქით, რომელიც შემდეგ მუქდება და ხმება. ისრიმობის დროს დაავადებულ მარცვალს ყუნწის მიმაგრების ადგილას უჩნდება ნაცრისფერი ლაქა.

 

        განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ყვავილობის წინა და ყვავილობის შემდგომი წამლობების ჩატარება რადგან ამ პერიოდში ჭრაქის გავრცელების ალბათობა დიდია.      

 

            გარდა იმისა რომ ნაცრის წინააღმდეგ საკმაოდ ეფექტურად გამოიყენება გოგირდი და სხვა ნაცრის საწინააღმდეგო პრეპარატები, აღსანიშნავია ამ დაავადების წინააღმდეგ სოდის (N₂CO₃) გამოყენება, რომელსაც აქტიურად გამოიყენებენ ევროპის ეკოლოგიურ მეურნეობაში.

 

 

აჩენს და შიგ ძვრება, მესამე თაობის მატლი სიმწიფეში შესულ მარცვალს აზიანებს. ამ პერიოდში დაზიანებულ მარცვალზე ინტენსიურად ვითარდება სიდამპლის გამომწვევი მიკრო ორგანიზმები. ყურძნის ჭია უფრო მეტად ეტანება დაბურულ ვაზს და გაურბის მზით განათებულ მტევანს. ვაზის ვეგეტაციის დაწყების შემდეგ მოზამთრე ჭუპრიდან გამოდის პეპელა. პეპლების გამოფრენა, კვერცხდება და მატლების გამოჩეკა გაჭიანურებულია. ამიტომ ყურძნის ჭიის წინაღმდეგ ბრძოლა შედარებით რთულია და კომპლექსური ღნისძიებეის გატარებას მოითხოვს.

 

 

     ვაზის ფქვილისებური ცრუფარიანა – ზამთრობს შტამბზე . წუწვნით აზიანებს ფოთოლს, ყლორტსა და მტევანს. დზიანების შედეგად ფოტლები ყვითლდება, ჭკნება და ცვივა, რქა მოუმწიფებელი რჩება და ყინვისგან ადვილად ზიანდება. ცრუფარიანას ტკბილ გამონაყოფზე სახლდება სიშავის გამომწვევი სოკო და ვაზი ჭვარტლისებური მურით იფარება. გაშავებული მტევანი კარგავს სასაქონლო და სამეურნეო ღირებულებას. მავნებელი წელიწადში 3-4 თაობას იძლევა.

 

ბ ი ო ლ ო გ ი უ რ ი    ბ რ ძ ო ლ ა მავნებლებთან–  ბიოინსექტიციდებით შესხურება;  შემოდგომით შტამბის გასუფთავება ამსკდარი ქერქისაგან;  სასარგებლო მწერებისთვის ხელის შეწყობა. მცენარეთა დაცვა მევენახეობაში.

 

ზემოთ ჩამოთვლილ ღონისძიებათა მთავარი მიზანი არის მაღალი ხარისხის პროდუქციის მიღება, რომელიც კარგად გაიყიდება დღეს არსებულ მაღალი კონკურენციის საერთაშორისო ბაზარზე, რაც თავის მხრივ ამ დარგის განვითარების საფუძველი გახდება. ეს კი   მევენახისთვის და ღვინის საწარმოსთვის დამატებითი შემოსავლის მიღებას ნიშნავს.