გოგი თოფაძის "ყაზბეგი” თურქულ "ეფესთან” (Efes Breweries International -EBI ) ერთიანდება. ლუდის ქართველმა მაგნატმა ეს ინფორმაცია უკვე დაადასტურა. კომპანიებს შორის ხელშეკრულება, სავარაუდოდ, შემოდგომაზე გაფორმდება.
თურქულმა კომპანიამ ამ ეტაპზე ქართველი ბიზნესმენის ყველა პირობა დააკმაყოფილა: გოგი თოფაძე "ყაზბეგის” საკონტროლო პაკეტს დაიტოვებს და ლუდის სეზონსაც ახალი კომპანიონის გარეშე დაამთავრებს. გავრცელებული მოსაზრება, რომ ქართველი ბიზნესმენი კომპანიის წილის გაყიდვიდან მიღებულ შემოსავალს ფოთის თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში გადაამისამართებდა, არ დასტურდება. თოფაძე ახალი ინვესტიციის დაბანდებას რძისა და ხორცის პროდუქტების გადამამუშავებელ მრეწველობაში აპირებს, "ყაზბეგის” წილის გასხვისებაში კი ხელისუფლებას ადანაშაულებს. "ეფესი” კი ახლა "კასტელის” შესყიდვას აპირებს.
ერთი წლის უკან თოფაძეს ლუდსახარში ქარხნის გაყიდვას ამერიკული საინვესტიციო კომპანია "ფაირბერგიც” სთავაზობდა. მაშინ გარიგება არ შედგა. თურქულ "ეფესთან” გაჭიანურებული მოლაპარაკებები კი თითქმის დასასრულს მიუახლოვდა. როგორც თოფაძე აცხადებს, გაზის, დენის და წყლის ტარიფების ზრდამ ადგილობრივი ლუდის თვითღირებულება მნიშვნელოვნად გაზარდა. მაშინ, როცა დენის, გაზის და წყლის ტარიფი დსთ-ს მასშტაბით ყველაზე მაღალი საქართველოშია, ამ ქვეყნებში წარმოებული ლუდის საქართველოში ნულოვანი საბაჟო განაკვეთით შემოტანის დაკანონებამ ლუდის ადგილობრივი წარმოება იმპორტულთან შედარებით არაკონკურენტუნარიანი გახადა. კიდევ ერთი მიზეზი, რის გამოც თოფაძემ ლუდსახარში ქარხნის წილის გასხვისება გადაწყვიტა, ქსნის მინის ტარის ქარხანაა. ქარხანას თურქი მფლობელი ჰყავს - ქართველ ბიზნესმენს იმედი აქვს, რომ ახალი კომპანიონის მეშვეობით მინის ტარის პროდუციაზე ძველ ღირებულებას შეინარჩუნებს.
EBI ნიდერლანდებში რეგისტრირებული კომპანიაა. შვილობილი კომპანიების მეშვეობით ის დსთ-ს თითქმის ყველა ქვეყნის ბაზარზეა წარმოდგენილი. კომპანია შესულია ასევე, აღმოსავლეთ ევროპასა და ბალკანეთში. მისი აქციების 30 პროცენტი ლონდონის საფონდო ბირჟაზეა განთავსებული. აქციის ფასი 23-25 აშშ დოლარს შორის მერყეობს. კომპანიამ ლუდის მსხვილი ქარხნები რუსეთსა და ყაზახეთში 1999 წელს შეიძინა. იგი ასევე ფლობს ქარხნებს მოლდოვასა და სერბეთში. "ეფესს” საკუთარ ქარხნებში 24,6 ჰექტოლიტრი ლუდის წარმოება შეუძლია. კომპანია წელიწადში სულ 139 000 ტონა ლუდს აწარმოებს.
უცხოელი ექსპერტების შეფასებით, EBI ინვესტიციებისთვის ისეთ ქვეყნებს ირჩევს, სადაც ლუდის მზარდი ბაზარია. "ეფესი” ლუდის გარდა სხვადასხვა გამაგრილებელ და უალკოჰოლო სასმელსაც აწარმოებს, რითაც, ჩამოთვლილი ქვეყნების გარდა, მთელ თურქეთსაც ამარაგებს. მისი პარტნიორები არიან "კოკა კოლა”, "SAB mileri”, "ინტერბრევი”, "ფოსტერსი”, "სამსუნგი”, "ისუძი”, "იტოჩუ”, "ლომბარდინი”, "ფაბერ-კასტელი”, "ფინდომესტიკი”, "მაკდონალდსი” და სხვა. 2008 წლის იანვარში "ეფესმა” და "ჰეინეკენმა” ხელი მოაწერეს მემორანდუმს, რომლის თანახმადაც, ყაზახეთში ერთობლივი ლუდის ქარხანა აშენდება. 60 პროცენტის მფლობელი "ჰეინეკენი” იქნება, 40 პროცენტისა კი - EBI.
რა ელის ლუდის ადგილობრივ ბაზარს
ქართული ლუდის ბაზარზე უცხოური კომპანიები წილობრივი მონაწილეობით ყოველთვის შემოდიოდნენ - EBRD-ს წილი აქვს "ნატახტარსა” და "კასტელში”. თუმცა, ბაზარს მაინც ადგილობრივი კომპანიები ინაწილებდნენ. ამჟამად საქართველოს ბაზრის თითქმის 90 პროცენტი ადგილობრივი წარმოების ლუდს უკავია. ლუდის იმპორტი 11 ქვეყნიდან ხორციელდება. იმპორტიორ ქვეყნებს შორის უკრაინა ლიდერობს. მას რუსეთი, ჰოლანდია და გერმანია მოსდევს.
500 ათასი აშშ დოლარის ღირებულების ქართული ლუდი ექსპორტზეც გადის. ექსპორტის უმეტესი ნაწილი სომხეთსა და აზერბაიჯანში ხორციელდება. ქართული ლუდის 95 პროცენტს სამი მსხვილი კომპანია აწარმოებდა. მათ შორის წილები ასე ნაწილდება: "ნატახტარი” - 43 პროცენტი, "ყაზბეგი” - 36 პროცენტი, "კასტელი - საქართველო” - 16 პროცენტი.
Efes Breweries International-მა ღიად განაცხადა, რომ საქართველოს ლუდის ბაზრის 50 პროცენტის ათვისებას აპირებს. რამდენიმე თვის უკან "ეფესმა” კომპანია "ლომისის” 100 პროცენტიანი წილი შეიძინა. "ლომისის” დამფუძნებელმა ცეზარ ჩოჩელმა განაცხადა, რომ მისმა კომპანიამ მნიშვნელოვანი ფინანსური ზარალი იწვნია და "ლომისის” გაყიდვის გადაწყვეტილებაც ამიტომ მიიღო: მაშინ ოპოზიცია "ლომისისა” და "კოკა-კოლას” ხელმძღვანელობას ხელისუფლების დაფინანსებაში ადანაშაულებდა და მოსახლეობას მოუწოდებდა ამ კომპანიების პროდუქცია არ შეეძინათ. "ყაზბეგის” წილის შესყიდვის შემდეგ თურქული "ეფესი” საქართველოს ლუდის ბაზრის ნახევარზე მეტს გააკონტროლებს. ახლა "ეფესი” მლაპარაკებებს "კასტელი - საქართველოსთან” აწარმოებს. Efes Breweries International-ს "კოკა-კოლას” შესყიდვაც სურდა. თუმცა, ამ დრომდე თემურ ჭყონიას დაყოლიება ვერ მოხერხდა.
© „24 საათი“
ბეჭდვა
თქვენი კომენტარი