იუბერ ტრიმბახი - პროტესტანტული რევოლუცია

იუბერ ტრიმბახი (Trimbach) უკვე დიდი ხანია საუბრობს რევოლუციაზე, რომელიც ელზასის წიაღში მზადდება და რომელმაც რისლინგი მსოფლიოში N1 თეთრ ჯიშად უნდა აქციოს. მეღვინეობის დინასტიის მეთერთმეტე თაობის წარმომადგენელმა თავის ძმასთან და ორ ძმისშვილთან ერთად ოთხასწლიანი ისტორიის მქონე პატარა ოჯახური სახლი ზოგიერთ მნიშვნელოვან მსოფლიო ბაზარზე ელზასური ღვინოების ძირითად მიმწოდებლად აქცია. F.E. Trimbach-ი დამაჯერებლად ინარჩუნებს პოზიციებს მსიე იუბერის მისიონერული შესაძლებლობების წყალობით, რომელმაც მსოფლიოს უამბო ელზასის სამზარეულოსა და ღვინოების შესახებ. ამ ინტერვიუში მან ისაუბრა თავისი მიღწევებისა და მცირე ელზასური პრობლემების შესახებ.

 

- რა სტადიაზეა რისლინგის რევოლუციის სამზადისი, რომლის შესახებაც თქვენ ამდენი ხნის მანძილზე საუბრობდით?

         - ჩვენ ელზასში რისლინგს ყველაზე ინტელექტუალურ ჯიშად მივიჩნევთ, რადგანაც მხოლოდ კარგი წარმოსახვის მქონე ადამიანს შეუძლია ყველა მისი ბრწყინვალების გაგება.

            უკვე შემოგვიერთდნენ დიდი ბრიტანეთის წამყვანი ღვინის კრიტიკოსები ჯენსის რობინსონი (Robinson) და სერენა სატკლიფი (Sutcliffe). ისინი რისლინგს მომავლის ჯიშად მიიჩნევენ. კლაივ კოუტსი (Coates) რისლინგს დიდებულ ჯიშს უწოდებს. ენდრიუ ჯეფორდმა (Jefford) ელზასზე დაწერა წიგნი, რომელშიც უამრავი კომპლიმენტი მიუძღვნა მას. ასე რომ, პროცესი დაიძრა. მთავარია ამერიკული ბაზრის დაძლევა. მაგრამ ვფიქრობ, რომ ათი წლის შემდეგ კალიფორნიული მუხის შარდონე იქაც სათანადო ადგილს დაიკავებს, ხოლო რისლინგი მაინც დარჩება ყველაზე კეთილშობილ თეთრ ჯიშად.

                   - რატომ არ გიყვართ შარდონე?

         - უფრო მარტივია ვთქვათ, თუ რატომაა რისლინგი შარდონეზე უკეთესი. რისლინგს აქვს სამი გენიალური თვისება, რომლებიც მას დანარჩენ თეთრ ჯიშებზე მაღლა აყენებს. პირველი მდგომარეობს იმაში, რომ რისლინგი მიწის თვისებებს სხვა ჯიშებზე უკეთ ისრუტავს, რადგანაც მისი ფესვები ელზასის კირქვიან ნიადაგებზე მაქსიმალურ სიღრმემდე აღწევს. ასე რომ, ნიადაგის მრავალი ფენა ვაზს თავის ელემენტებს აძლევს და ღვინოც მაქსიმალურად კომლექსური გამოდის. მეორე: რისლინგი იძლევა ზემშრალიდან დაწყებული ტკბილით დამთავრებული ყველაზე ფართო სპექტრის ღვინოების წარმოების საშუალებას, თანაც ამ სპექტრის ნებისმიერ მონაკვეთზე მისგან შეიძლება დამზადდეს წუნდაუდებლად ტრადიციული, ჰარმონიული ღვინო გემოს გამფუჭებელი საეჭვო ტექნოლოგიების გამოყენების გარეშე. მესამე არის ის, რომ რისლინგი თეთრ ჯიშებს შორის უდავოდ ხანგრძლივი სიცოცხლისუნარიანობით გამოირჩევა. მაღალი მჟავიანობის წყალობით მას ადვილად შეუძლია ასწლეულის გადალახვა, რომელიც ამასთანავე იდეალურად ჯდება ღვინის ბუკეტში. ყველა მჟავიანობა ხომ განსხვავდება ერთმანეთისგან, და არსიც სწორედ იმაში მდგომარეობს, თუ რამდენად შეუძლია ყურძნის ჯიშს მისი გაწონასწორება, რათა ბალანსს მიაღწიოს. რისლინგს არააგრესიული და ცინცხალი მჟავიანობა აქვს.

                უნდა გვახსოვდეს, რომ ოდესღაც რისლინგი უკვე ლიდერობდა მსოფლიოში. ეს იყო 30 წლის წინ, როდესაც კალიფორნია ჯერ კიდევ ცოტა ღვინოს აწარმოებდა და თითქმის საერთოდ არ მუშაობდა საერთაშორისო ჯიშებთან. უკვე მაშინ ელზასი და გერმანია ამერიკას აწვდიდნენ ყურძნის ჯიშის მიხედვით მარკირებულ საკმაოდ დიდი მოცულობის ღვინოს, ასე რომ, რისლინგის შესახებ იქ შარდონეზე ადრე გაიგეს. შემდეგ კი კალიფორნიელებმა შარდონეზე აქცენტის გაკეთებით მძლავრად გაშალეს ფრთები, და მათ კვალდაკვალ მთელი მსოფლიო შეიშალა მასზე.

            ამჟამად მსოფლიოში რისლინგის ნარგავების ფართობები სწრაფად იზრდება, ვინაიდან იგი უკვე შარდონეზე მოდურ და პატივსაცემ ჯიშად იქცა. ასე რომ, ჩემი აზრით, რევოლუცია თავის თავში რაოდენობრივ პრევალირებასაც უნდა მოიცავდეს, თუმცა ჯიშისადმი მოწიწება, რა თქმა უნდა, უფრო მნიშვნელოვანია.

            - თქვენი აზრით, ახალი სამყაროს რომელი რეგიონებია მეტ-ნაკლებად წარმატებული ელზასური ჯიშების წარმოებაში?

         - სხვა რეგიონებისთვის აუცილებელია ორი პირობის დაცვა: კირქვიანი ნიადაგი და საკმაოდ მშრალი კლიმატი ცივი ზამთრითა და ჭარბი მზით ზაფხულში. ნიადაგი საკმაოდ მშრალი უნდა იყოს, რათა აიძულოს ვაზი, რაც შეიძლება ღრმად ეძებოს წყალი. ახალი ზელანდია, ორეგონი და ვაშინგტონის შტატი მეტ-ნაკლებად შეესაბამება ამ მოთხოვნებს, და მე დარწმუნებული ვარ მათ წარმატებაში, მიუხედავად იმისა, რომ ელზასთან შედარებით მათ ნაკლები მზე აქვთ. კლასიკური ფრანგული რეგიონებიდან ელზასი ყველაზე მზიანია. კალიფორნიაში, ნაპას ხეობაში, ელზასური ჯიშების ადგილი არ არის, მაგრამ, ვფიქრობ, რომ სამხრეთ ამერიკის ზოგიერთი რეგიონი დროთა განმავლობაში კარგ დონემდე ავა.

           

               - თქვენ არასოდეს არ აკრიტიკებთ მეღვინეობის სხვა რეგიონებს. არადა ფრანგი მეღვინეების უმეტესობა ახალ სამყაროში მათი ჯიშების წარმატების შესახებ დასმულ კითხვას ასე უპასუხებდა: "არასოდეს!"

         - რას ნიშნავს "არასოდეს"? ჩვენ, რა თქმა უნდა, არა გვაქვს ექსკლუზიური უფლებები რისლინგზე. აშშ-მა, ჩილემ, ავსტრალიამ და სხვა რეგიონებმა უკვე დაამტკიცეს, რომ მაგალითად, კაბერნე სოვინიონისა და მერლოსგან შეუძლიათ უმაღლესი ხარისხის ღვინის წარმოება. მეღვინეებს იქ, რასაკვირველია, ასეთი გამოცდილება არა აქვთ, და, შესაძლოა, მათი ღვინოები არ გამოირჩევა იმდენად რთული ნატურით, როგორითაც ფრანგული. მაგრამ შედარებით დეგუსტაციებზე ახალი სამყაროს ღვინოები ახლა საკმაოდ ხშირად უსწრებს ფრანგულს. და, რა თქმა უნდა, სხვა რეგიონებში ხალხს არ შეუძლია აწარმოოს ღვინოები კლასიკური მწარმოებლების "პირადი" თვისებებით, რადგანაც ისინი თავად მეღვინის, კონკრეტული პერსონის მიერაა ჩადებული ღვინოში. ყოველ კარგ მეღვინეს, რომელ რეგიონშიც უნდა იმყოფებოდეს ის, კონკრეტული ჯიშისადმი თავისი საკუთარი მიდგომა აქვს, და სწორედ ამიტომ, ღვინოების ხასიათი განსხვავებული იქნება, მაგრამ ჯიშის საბაზისო თვისებები ყველგან ერთი და იგივეა.

            - თქვენ ერთხელ თქვით: "ჩვენ პროტესტანტები ვართ და ღვინოს პროტესტანტულ სტილში ვამზადებთ". რას გულისხმობთ F.E. Trimbach-ის პროტესტანტული სტილის ქვეშ?

         - ეს გამონათქვამი ასე სერიოზულად არ უნდა მივიღოთ, მაგრამ ყოველ ხუმრობაში არის სიმართლის მარცვალი. ჩემი აზრით, პროტესტანტები ძალიან მკაცრ ჩარჩოში არიან მოქცეული, პროტესტანტიზმი მთლიანობაში უფრო მკაცრი რელიგიაა, ვიდრე ყველა დანარჩენი. ჩემი ოჯახიც ყოველთვის ძალიან პირდაპირ, უკომპრომისო, მკაფიო და ღრმა ღვინოებს აწარმოებდა.

            - მუხაზე უარის თქმა, ნარჩენი შაქრის თავიდან აცილება და ვაშლ-რძემჟავული ფერმენტაციის ჩახშობა, წარმოადგენს მეღვინეობისადმი თქვენი მიდგომის "სამ ვეშაპს". მაგრამ თქვენი წინაპრები ყოველთვის ხომ არ იცავდნენ ამ პრინციპებს?

                - მომცრო მუხის კასრებს ჩვენ ნამდვილად არასოდეს არ ვიყენებდით, მაგრამ ჯერ კიდევ 70 წლის წინ ღვინოები ძველდებოდა 2-დან 10 ათას ლიტრამდე ტევადობის მუხის დიდ როფებში. ერთი და იგივე როფი ათწლეულობით გამოიყენებოდა, ამიტომ 3-4 წელი ხმარების შემდეგ ისინი სრულიად ნეიტრალური ხდებოდა, ამასთან, დროთა განმავლობაში კედლებზე ღვინის მჟავის კრისტალებისგან წარმოიქმნებოდა სქელი ნადები, რომელიც ღვინოს კედლებისგან აცალკევებდა. ასე რომ, ჩვენი ძველი ღვინოების უმრავლესობას ოდნავაც არ დაჰკრავდა მუხის გემო. ჩვენ ჯერ კიდევ შემოგვრჩა გარკვეული რაოდენობის ძველი მუხის როფები, რომლებშიც დაახლოებით 5% ღვინო ძველდება. დანარჩენი უჟანგავი ან ცემენტის როფებია, რომლებიც შუშითაა დაფარული. ჩვენ ვცდილობთ ჩვენს ღვინოებში მივაღწიოთ ჯიშური არომატების სისუფთავეს, არ გვინდა ჯიშების ღირსებები დავფაროთ მათთვის არაბუნებრივი ხის ნოტებით, და საერთოდაც, ამას შეიძლება ვუწოდოთ ძველი ოჯახური ტრადიცია.

          რაც შეეხება ნარჩენ შაქარს, მე დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენი წინაპრები იშვიათად აწყდებოდნენ მას, გვიანი მოსავალი ხომ საკმაოდ ახალი მოდაა ელზასში. თუმცა, ტკბილ ღვინოებს ზოგჯერ ადრეც აკეთებდნენ, მაგრამ ძალზე მიზერული მოცულობით და თანაც არა ყოველ წელიწადს. ელზასი ყოველთვის იყო გასტრონომიული რაიონი. ანუ, აქ ღვინოებს ადგილობრივი საჭმლის გათვალისწინებით ამზადებდნენ. ცოტაოდენი ტკბილი ღვინო აუცილებელი იყო დესერტისთვის. მაგრამ ღვინოების დიდი უმეტესობისთვის რთვლის პერიოდს მკაცრად აყოვნებდნენ, ყურძენს არ აძლევდნენ გადამწიფების საშუალებას, ხოლო ფერმენტაცია ბოლომდე მიჰყავდათ. ჩვენ, სიმართლე რომ ვთქვათ, ახლა არც ისე ხშირად გვაქვს ძველი ვინტაჟის ღვინოების გასინჯვის შესაძლებლობა. მაგრამ XIX საუკუნის იმ ღვინოებში, რომლებიც მე დამილევია, შაქარი საერთოდ არ შეინიშნებოდა.

       რაც შეეხება ვაშლ-რძემჟავულ ფერმენტაციას, ელზასში არ არსებობს მისი საჭიროება: "პროტესტანტულ" ღვინოებს არ სჭირდება "ცხიმიანობა", რომელსაც ის იძლევა. ამასთანავე, იგი ამცირებს ღვინის სიცოცხლის პოტენციურ ვადას. ვაშლ-რძემჟავულ ფერმენტაციაზე პრინციპული უარის თქმაც ჩვენი სახლის უძველესი ტრადიციაა, უბრალოდ, დროთა განმავლობაში ჩვენ გაცილებით გაგვიიოლდა მისი გაკონტროლება. იმისათვის რომ ის თვითნებურად არ დაიწყოს, აუცილებელია საჭირო მომენტში როფიდან სწრაფად მოვაშოროთ ნალექი და სარდაფში გრილი ტემპერატურა შევინარჩუნოთ. ვფიქრობ, რომ ადრე ყოველთვის არ გამოდიოდა ამ ორი პირობის ზედმიწევნით დაცვა, თუმცა, თუ რომელიმე როფში ვაშლ-რძემჟავულ ფერმენტაცია იწყებოდა, ეს აღიქმებოდა როგორც საგანგებო მდგომარეობა. და ახლა, მართალია ძალიან იშვიათად, მაგრამ ხანდახან ჩვენთანაც ხდება ისე, რომ რომელიმე როფი გამოგვეპარება ხოლმე. მაგრამ ეს მაინც არ არის კატასტროფა: მას შემდეგ, რაც რამდენიმე როფის ღვინო შეერევა ერთმანეთს, ვაშლ-რძემჟავული ფერმენტაცია თითქმის შეუმჩნეველი ხდება. რა თქმა უნდა, ყველაფერი ეს სანიტარულ პირობებსა და დისციპლინაზეა დამოკიდებული. ამ საკითხებით კი 1950-იანი წლების შუა ხანებიდან სერიზულად დაინტერესდა ჩემი ძმა ბერნარი, ახლა კი ესტაფეტა გადაეცა ჩემს ძმისშვილს, პიერს.

  

  - თქვენი სახლის ისტორიაში რომელმა ვინტაჟმა მოხსნა სიცოცხლისუნარიანობის რეკორდი?

         - 1865 წლის ვინტაჟი ნამდვილად დიდებული იყო. ამ წლის ღვინოები დღემდე კარგია. იცით, რომ ელზასში არის წიგნი, რომელშიც 1180 წლიდან მოყოლებული, ყველა ვინტაჟზეა მოთხრობილი? ზოგიერთის შესახებ, რა თქმა უნდა, მხოლოდ რამდენიმე სტრიქონი წერია, სხვები კი ძალზე დაწვრილებით არის აღწერილი. რამდენადაც ჩემთვისაა ცნობილი, ელზასი ერთადერთი რეგიონია, რომელშიც არსებობს ასეთი რელიქვია, და მასში პუნქტუალურად ფიქსირდება მეღვინეობის მთელი ისტორია.

            1865 წლის დიდებული ვინტაჟის შემდეგ ელზასისთვის ძალზე რთული პერიოდი დაიწყო. 1870 წელს საფრანგეთმა წააგო ომი პრუსიასთან; ამის გამო მას მოუხდა თავისი ორი პროვინციის: ელზასისა და ლოტარინგიის დათმობა. და 1918 წლამდე, 48 წლის განმავლობაში, გერმანელებმა, რომლებიც როგორც სერიოზულ კონკურენტებს, ისე გვებრძოდნენ, ძალზე მდარე ღვინოების მხარეში გაგვაძევეს. ელზასს წაერთვა ღვინოების საზღვრებს გარეთ, მათ შორის საფრანგეთში, გაყიდვის შესაძლებლობაც კი. და ჩემი ბებია და პაპა მხოლოდ პირველი მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ შეუდგნენ ვენახების ახლებურად დარგვას, დაკარგულის აღდგენას.

            სხვათა შორის, ეს 48 წლიანი ჩავარდნა ნათლად გვიჩვენებს, თუ რატომ არ მიაგებენ ზოგჯერ ელზასურ ღვინოებს თავად საფრანგეთშიც და მსოფლიოშიც ისეთსავე დიდ პატივს, როგორსაც ბორდოს, ბურგუნდიისა და შამპანის ღვინოებს: უბრალოდ, ნახევარი საუკუნის განმავლობაში ჩვენ საერთოდ არ ვიყავით ბაზარზე და საკუთარი რეპუტაციის მოპოვება თავიდან მოგვიხდა.

            - თქვენი ოჯახის ისტორიაში ბოლო ასი წლის განმავლობაში იყო კიდევ ერთი მძიმე პერიოდი. აისახა თუ არა ოჯახური უსიამოვნებები ამ პერიოდში წარმოებული ღვინოების ხარისხზე?

         - 1945 წელს გარდაიცვალა მამაჩემი. მე და ჩემი ძმა ჯერ საკმაოდ ახალგაზრდები ვიყავით ოჯახური ბიზნესის გასაძღოლად, ასე რომ, დედაჩემს მარტოს მოუხდა ყველაფრის მართვა. ეს იყო ომისშემდგომი პერიოდი, და ერთ წყვილ ხელს, და თანაც ქალისას, არ შეეძლო გამკლავებოდა ყველა პრობლემას. უნდა ითქვას, რომ იმ დროისათვის ჩვენ საკმაოდ მცირე საწარმოს წარმოვადგენდით: მაშინ მხოლოდ დაახლოებით ექვსი ათასი ბოთლი ღვინო ჩამოისხმებოდა (მაგრამ ეს ღირსეული ღვინოები იყო).

            ამგვარად, ელზასის ყველა სხვა მწარმოებელს, რომელთაც ჩვენზე მსხვილი საწარმოები არ ჰქონიათ, სწორედ მაშინ დაუდგათ მკვეთრი ეკონომიკური ზრდის დრო. ყველა ვითარდებოდა, იძენდა ახალ კლიენტებს, გადიოდა საერთაშორისო ბაზარზე. ჩვენ კი კონკურენტებს 15 წლით ჩამოვრჩით. ამასთან, ხელიდან გავუშვით ბიზნესის განვითარებისთვის ხელსაყრელი 15 წელიწადი. შემდეგ ყველაფერს უკვე დიდი შრომა დასჭირდა, ასე რომ, მე და ჩემს ძმას 1960-იანებში სამჯერ უფრო ინტენსიური მუშაობა მოგვიხდა. ახლა კი ჩვენ ვიმყოფებით ელზასის სამ თუ ოთხ ყველაზე პატივსაცემ მწარმოებელს შორის.

            - მთავარ კონკურენტად თქვენ Hugel-ის სახლს მიიჩნევთ, რომელსაც ამჟამად რიკევირში ეკუთვნის ის შენობა, სადაც საფუძველი ეყრებოდა ტრიმბახების ოჯახის ისტორიას. ხომ არ გეგმავთ მის გამოსყიდვას?

         - დიახ, იუგელები, რა თქმა უნდა, კონკურენტები არიან. მაგრამ ელზასში ჩვენი კონკურენცია მეგობრულია. ჩვენ გვჭირდება მეგობრობა, რათა დავიცვათ ჩვენი ღვინოები მსოფლიო ბაზარზე. ამასთანავე, იუგელები ჩვენი შორეული ნათესავები არიან. ჩემი და ეტიენ იუგელის ბაბუები ბიძაშვილები იყვნენ, და იუგელებმა ერთ მომენტში რომელიღაც შორეული ნათესავის მეშვეობით გამოისყიდეს ძველი სახლი რიკევირში. რა თქმა უნდა, ისინიც ამაყობენ თავიანთი საგვარეულოს სიძველით და წმინდად იცავენ ტრადიციებს. ასე რომ, ჩვენ არ გამოვისყიდით ამ სახლს მათგან. თან, ეს შეუძლებელიცაა.

            - თქვენთვის, როგორც ელზასელისთვის, რა უფრო ახლოსაა: გერმანია, რომელიც რისლინგის მეორე მძლავრი მწარმოებელია, თუ მეღვინეობის უძველესი ტრადიციის დამცველი საფრანგეთი?

         - მეღვინოებისადმი ჩვენი მიდგომა წმინდად ფრანგულია. გერმანიასთან ჩვენ მხოლოდ ჯიშები გვაქვს საერთო: რისლინგი, გევიურცტრამინერი და სილვანერი, თუმცა პინო გრი, პინო ნუარი და მუსკატი ფრანგული ჯიშებია. გერმანული და ელზასური ღვინოები საერთოდ ძალიან განსხვავდება ერთმანეთისგან. გერმანულები მაინც უფრო ტკბილია. ასე რომ ჩვენ საფრანგეთთან ვართ. ჩვენი ღვინოების წინ წაწევას საერთოდ ძალიან ვნებს ის, რომ სახელწოდებათა ერთნარი ჟღერადობის, ბოთლების მსგავსი ფორმების გამო მაღაზიის თაროებზე დაწყობილი გერმანული და ელზასური ღვინოები ხშირად ერევათ ერთმანეთში. ეს ნამდვილი პრობლემაა, რადგანაც ისინი სრულიად განსხვავებული სტილის ღვინოებია.

            - რომელი ბაზარია თქვენთვის უფრო მთავარი: შიდა თუ საექსპორტო?

            - ჩვენთვის ძალზე მნიშვნელოვანია საფრანგეთის ყველა საუკეთესო რესტორნის ღვინის ბარათებში რომ ვიყოთ მოხსენიებული. F.E.Trimbach-ი შედის ფრანგი მწარმოებლების ძალიან ვიწრო წრეში, რომლებიც მიშლენის სამი ვარსკვლავის მქონე ყველა რესტორანშია წარმოდგენილი: ასეთი  რესტორანი სულ 21-ია - ეს უბრალოდ "ნაღების ნაღებია". ასეთსავე დონეზე გვინდა ვიყოთ საერთაშორისო არენაზეც. ჩვენთვის სახლის იმიჯი უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე გაყიდვის მოცულობა.

სიმართლე რომ ვთქვათ, საზღვარგარეთ რამდენადმე უფრო ადვილია ჩვენი ღვინოების წინ წამოწევა, ვიდრე საფრანგეთში. შიდა ბაზარზე უბრალოდ კოლოსალური კონკურენციაა, ხოლო ელზასს იმ 48-წლიანი პერიოდის ჩაგდების გამო, რომლის თაობაზეც გიყვებოდით, ზოგჯერ მაინცდამაინც არ აღიარებენ დიდებულ და კლასიკურ რეგიონად. 

მაგრამ სხვა ბაზრებზე ჩვენ თავს ძალიან დამაჯერებელად ვგრძნობთ. რუსეთში, როგორც ხედავთ, F. E.Trimbach-ს ბევრ საუკეთესო რესტორანში შეიძლება შეხვდეთ, და ჩვენ სამომავლოდაც გვინდა ამ მიმართულების გაგრძელება, რადგანაც მარკის რესპექტაბელურობა ჩვენთვის ძალზე მნიშვნელოვანია.

- როგორ მოხდა, რომ თქვენს ძირითად საექსპორტო ბაზრად აშშ-ი იქცა?

- 1963 წელს მე შევუერთდი საოჯახო ბიზნესს და ამერიკული ბაზარი ჩემს პირველ "ამოცანად" იქცა. ჩვენი წარმატება აშშ-ში, სადაც ამჟამად ელზასური ღვინოების ბაზრის 25% გვიჭირავს, ეფუძნება ორი გარემოების თანხვედრას. პირველი, რომ ძალიან გაგვიმართლა, და მეორე, გაგვიმართლა იმპორტიორთან. მე თავიდანვე ვმუშაობდი ამ კაცთან: ბატონმა სიმონმა მშვენივრად იცოდა აშშ-ის ღვინის ბაზარი და ღვინის განხრით უდიდესი სპეციალისტი იყო. მაშინ მას საკუთარი პატარა ფირმა ჰქონდა, რომელიც შემდეგ გახდა კონცერნ Seagram-ის ქვედანაყოფი და მიიღო სახელწოდება Chateau & Estate Wine. შემდეგ კი თავად Seagram-ი მიჰყიდეს Diageo-ს. ესე იგი ახლა ჩვენი ოფიციალური დისტრიბუტორი აშშ-ი არის Diageo, მაგრამ Chateau & Estate Wine-ის მუშაობაში შენარჩუნდა პატარა კერძო ფირმის ძალიან არჩევითი და აკურატული მიდგომა. ვფქირობ, რომ ასეთი იმპორტიორის გარეშე ასე შორს ვერ წავიდოდით.

მაგრამ არც ჩვენ ვიმუშავეთ ცოტა და ახლაც ასე ვაგრძელებთ. ჩემს ძმისშვილს, ჟანს, აშშ-ის აღმოსავლეთი და სამხრეთი ნაწილები აბარია, მე კი უფრო ცენტრსა და დასავლეთზე ვმუშაობ. ჩვენ ვხვდებით კლიენტებს, ვატარებთ დეგუსტაციებს, ვაწყობთ გასტრონომიულ ვახშმებს. მთლიანობაში, ერთი წლის განმავლობაში დაახლოებით თვენახევარი ამერიკაში მიწევს ყოფნა. ასე რომ, რასაც მივაღწიეთ, ციდან არ დაგვცემია თავზე.

- თქვენ ერთხელ თქვით, რომ ამერიკულ რეცეპტორებს არ შეუძლიათ მაღალი მჟავიანობის ღვინოების აღქმა. ამასთან დაკავშირებით რამე განსაკუთრებული მიდგომა გაქვთ თქვენი ამერიკელი იმპორტიორის პორტფელის ჩამოყალიბების მიმართ?

- არა, რა თქმა უნდა. საქმე იმაშია, რომ ჩვენი გაყიდვები აშშ-ის მოსახლეობის 0,5%-ზეა გათვალისწინებული. თუკი ამერიკელების 0,5%, რაც 1,4 მლნ კაცს შეადგენს, წელიწადში ერთ ბოთლ ჩვენს ღვინოს შეიძენს, ჩვენ ღვინო აღარ დაგვრჩება. მოსახლეობის ამ პატარა ფენაში არსებობენ დახვეწილი, გამოცდილი ადამიანები, რომლებიც მთელს ევროპაში მოგზაურობდნენ, ნამყოფები არიან საუკეთესო ფრანგულ რესტორნებში, იცნობენ დიდებულ ღვინოებსაც და სამზარეულოებსაც. სწორედ ეს გახლავთ ჩვენი კლიენტურა, რომელიც სწორად აღიქვამს ჩვენს ღვინოებს.

მაგრამ თუ ზოგადად ამერიკელებზე ვისაუბრებთ, რა თქმა, მათ არაფერი გაეგებათ ფრანგული ღვინოების, რადგან საკმაოდ ბევრ კოკა-კოლას სვამენ და უამრავ კეტჩუპს მიირთმევენ, და თუკი ისინი სვამენ ღვინოს, მაშინ, შესაბამისად, ირჩევენ რაღაც მომრგვალოს, ცხიმიანს, ხილისას, გლუვს, რბილს, და, არავითარ შემთხვევაში, ელზასურ მშრალ რისლინგს.

ყველაფერ ამასთან ერთად, 1970-1980-იანი წლების განმავლობაში ელზასი ძალიან პოპულარული იყო ამერიკაში. რაღაც მომენტში ზოგიერთი ელზასელი მწარმოებელი იმასაც კი ფიქრობდა, რომ მთელ ჩვენს რეგიონს მხოლოდ აშშ-ზე შეუძლია მუშაობა. სწორედ აქედან წამოვიდა ტენდენცია, რომ გაზრდილიყო გვიანი რთვლის ღვინოების წარმოების მოცულობა (სამწუხაროდ, საშუალო ხარისხის ღვინოების ხარჯზე), და მშრალ ღვინოებშიც გაჩნდა ნარჩენი შაქარი.

მაგრამ ჩვენ და კიდევ რამდენიმე მწარმოებელმა გადავწყვიტეთ მკაცრად დაეგვეცვა ჩვენი ტრადიციები. ჩვენ მიგვაჩნია, რომ საჭმელს, სადილის სუფრის ძირითად კერძებს, მშრალი ღვინოები უფრო უხდება, და ჩვენი პოზიციებიდან უკან არ დავიხვევთ.

- რუსულ რეცეპტორებზე რას ფიქრობთ?

- ჯერჯერობით არ შემიძლია იმის თქმა, რომ კარგად გავიგე რუსული გემო. რუსეთში მესამედ ვარ, და ყოველ ჯერზე აქ სულ რაღაც ორი-სამი დღით ვჩერდებოდი. ასე რომ, თავს ვერ დავდებ, მაგრამ ერთი შეხედვით მგონია, რომ რუსული გემო ევროპულთან უფრო ახლოს არის, და აქ ღვინოში დახვეწილი ნიუანსების ერთმანეთისგან განსხვავების უფრო მეტი შესაძლებლობაა.

- ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, რომ პირადად თქვენ მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეთ აშშ-ში ახალი გასტრონომიული კულტურის განვითარებაში. მართლა ასეა?

- ვფიქრობ, ნაწილობრივ ასეც შეიძლება ითქვას... მაგრამ მაინც, აშშ-ში კარგი გასტრონომიის ნამდვილად ახალ ტენდენციას, რა თქმა უნდა, ფრანგმა შეფ-მზარეულებმა მისცეს დასაბამი. სამმა ელზასელმა შეფმა აშშ-ში ბრწყინვალე კარიერა გაიკეთა. თითოეული მათგანი ამჟამად ფლობს ორიდან ხუთ რესტორნამდე.

- ორეგონის ღვინის საიტებზე ხშირად აღნიშნავენ, რომ თითქოსდა თქვენ ოდესღაც პოზიტიურად შეაფასეთ ამ შტატში პინო გრის გაზრდის შესაძლებლობები, რა მიზეზითაც ადგილობრივმა მეღვინეებმა მაშინვე დაიწყეს ამ მიმართულების განვითარება. სინამდვილეშიც ასე იყო?

- მას შემდეგ იმდენი დრო გავიდა, რომ ეს ისტორია პირდაპირ რაღაც მითად იქცა. რა თქმა უნდა, ყველაფერი არც ისე პათეტიკურია. 1974 წელს მე პირველად მოვხვდი ორეგონში. იმ დროს იქ მხოლოდ ერთი მეღვინე იყო, რომელიც პინო გრისთან მუშაობდა. მე კი ძალზე აქტიურად დავიწყე ჩემი ღვინოების და, ძირითადად, პინო გრის ჯიშის, როგორც ორაგულთან შესანიშნავი გასტრონომიული წყვილის გაქაჩვა. ორეგონი "იკვებება" ორაგულის უზარმაზარი სარეწებით. შტატში ძალზე ბევრი ორაგული მზადდება და იჭმება კიდეც. პინო გრი კი მართლაც მშვენივრად მიდის ორაგულთან. ასე თანადათანობით პინო გრი ამ შტატის ერთგვარი საფირმო ჯიშიც კი გახდა, და ბევრმა ადგილობრივმა მეღვინემ დაიწყო მისი გაშენება. საერთოდაც, ვფიქრობ, ოდესღაც ორეგონში ძეგლს დამიდგამენ...

- თქვენ პირველი ელზასელი იყავით, რომელმაც აქტიურად და გეგმაზომიერად დაიწყო იმ იდეის განვითარება, რომ ელზასის ღვინოები გასტრონომიული ღვინოებია. ახლა კი რეგიონის კორპორატიული რეკლამაც კი, რომელიც შარშან გაუშვეს, ამ გზავნილს ეფუძნება. მითხარით, გაქვთ თუ არა თქვენ პირადად საყვარელი კერძები, რომლებსაც ვერ შეურჩევთ ღვინოს თქვენი ასორტიმენტიდან?

- ირმის ან ტახის ხორცს, რა თქმა უნდა, არასასიამოვნო გემო ექნება ჩვენს თეთრ ღვინოებთან. მაგრამ ღორის ხორცის ნებისმიერი კერძისთვის, რომ აღარაფერი ვთქვათ თევზსა და ზღვის პროდუქტებზე, შეიძლება ელზასური ღვინის შერჩევა. რა თქმა უნდა, ამისათვის კარგად უნდა ერკვეოდე ჩვენი ჯიშების თვისებებში. და ჩვენთან თვით საქონლის ხორცისთვისაც მოიძებნება ვარიანტი: პინო ნუარი. ხოლო ძლიერი ყველის სახეობები, განსაკუთრებით მიუნსტერი, ძალიან უხდება გევიურცტრამინერს.

- გამომდინარე იქიდან, რომ "გასტრონომიული იდეის" მომხრე ხართ, თქვენ იმყოფებით ელზასური Grand Cru-ს სისტემის ოპოზიციაში. რატომ?

- მთავარი პრობლემა იმაში მდგომარეობს, რომ დღეისათვის ელზასში არსებობს საკმაოდ დიდი რაოდენობით Grand Cru. 1983 წელს ჩვენ 25 Grand Cru-თი დავიწყეთ. განსაკუთრებით ძვირფასად მიჩნეული ვენახების ასეთი რაოდენობა ჯერ კიდევ შეესაბამებოდა საქმის რეალურ ვითარებას. ეს იყო სერიოზული და მკაფიოდ გამიჯნული Grand Cru-ები. 1990 წელს კი მას დაემატა კიდევ 25 Grand Cru. ეს სხვადასხვა პოლიტიკური მიზეზით იყო განპირობებული, მეღვინეობაშიც ხომ არის პოლიტიკა! თითოეულ მეღვინეს უნდოდა Grand Cru-ს საკუთარი ნაკვეთის ჰქონოდა, ხელისუფლება კი ამაში ხელს არ უშლიდა. და, სამწუხაროდ, ძალიან გადააჭარბეს!

სინამდვილეში, წარმოების აკურატულობის, ღვინოების ხარისხის კონტროლისა და ბაზარზე ღვინის გამოსვლისას ფასის დადგენის თვალსაზრისით, ელზასს არ აწყენდა ცოტა მეტი დისციპლინა. და სანამ დისციპლინა და კანონების მკაცრი დაცვა ჩვევად არ ექცევა ყველა მწარმოებელს, ჩვენთვის არ არის საინტერესო ოფიციალურ მეინსტრიმში ყოფნა. თუმცა ჩვენი Cuvée des Seigneurs de Ribeaupierre, Reserve Personnelle, Cuvée Frederic-Emile ის ღვინოებია, რომლებიც Grand Cru-ს სახით კლასიფიცირებული ვენახებიდანაა. ჩვენ ამ სტატუსს მანამდე არ მივუთითებთ ეტიკეტებზე, სანამ რეგიონში წესრიგს არ დაამყარებენ.

მე ვიტყოდი, რომ დღეისათვის ჩვენი განსაკუთრებული კიუვეების სახელწოდებები მსოფლიოში გაცილებით უფრო მეტადაა ცნობილი, ვიდრე ელზასური Grand Cru-ს სახელები, რომლებიც თავისთავად არაფრის მთქმელი არ არის მყიდველისთვის, რადგანაც მათ უკან არ დგას მრავალი ღირსეული ღვინის რეპუტაცია. სამწუხაროდ, ელზასური ღვინოების მოყვარულებისთვის ერთადერთ გზამკვლევად, ახლა მწარმოებლის სახელიღა რჩება. თითქოს F.E.Trimbach-თან მიმართებით უნდა ვამბობდე "საბედნიეროდ"-მეთქი, მაგრამ მე მაინც სიცოცხლეშივე ვისურვებდი მენახა, თუ როგორ დაუბრუნდება ელზასს საუკუნეებით დამსახურებული დიდება.

© "მარანი"