ქეთო ნინიძე
ღვინის მოყვარულებსა და პროფესიონალებს ბრიტანელმა ღვინის კრიტიკოსმა, ცნობილი ტელეპროექტების სახემ, ოზ კლარკმა სულ ახლახანს, ახალი სქელტანიანი გამოცემა ღვინის ისტორია 100 ბოთლში: ბაკხოსიდან ბორდომდე და შემდგომ (The History of Wine in 100 Bottles: From Bacchus to Bordeaux and Beyond) შესთავაზა. წიგნში ავტორი უღრმავდება ღვინის ისტორიას, როგორც კაცობრიობის ცივილიზაციების განვითარების თანამდევ პროცესს და მკითხველს მოუთხრობს სხვადასხვა გამოცდილებების (სამხრეთ კავკასია, ანტიკური საბერძნეთი, ეგვიპტე, რომი, შუა საუკუნეების სამონასტრო პრაქტიკები და სხვ.) შესახებ. კლარკი იკვლევს და განიხილავს 100 ბოთლს, სხვადასხვა დროისა და ადგილის მეღვინეობებიდან, რომლებმაც მსოფლიოში მეღვინეობის ისტორიაში ყველაზე დიდი გავლება იქონია.
პოპულარული ხასიათის ისტორიული ნარკვევის პირველი თავი - „ძვ. წ. 6000. სად დაიწყო ეს ყველაფერი?“ (6000 BC, Where did it all Start?) საქართველოს, როგორც მეღვინეობის სამშობლოს, ეთმობა. კლარკი, რომელიც ახალი სამყაროს მეღვინეობის ერთ-ერთი პირველი მხარდამჭერი იყო დიდ ბრიტანეთში, მოხიბლულია ქართული ქვევრის ღვინით და აღნიშნავს, რომ ეს არის მსოფლიოს ღვინის სამყაროს აღმოჩენა. მან შეიძლება განცვიფრებაში მოიყვანოს ადამიანები, ღვინოსთან ურთიერთობის დიდი გამოცდილებით. 2011 წლის ქვევრის ქისი მას იზიდავს ღია ქარვის ფერით, წითლების დარი სხეულით, თივის, ატმის, ფორთოხლის ცედრას პიკანტური და ლეღვის ჩირის მდიდარი არომატებით. ამ კომპლექსს ის აღიქვამს ღვინოდ, რომელიც ღვინის წარმოშობისა და ველური ვაზის მოთვინიერების ისტორიასთან დაგვაბრუნებს, 8000 წლით ადრე ახალ წელთაღრიცხვამდე.
კლარკი საკმაოდ სკრუპულოზურად აღწერს ქვევრში ღვინის დაყენების ტექნოლოგიას. (აღსანიშნავია, რომ ტერმინ „ქვევრის“ მოხსენიებისას ის ასო „K“-ს იყენებს (Kvevri) და არა - Q-ს (Qvevri). მწერალი უღრმავდება ბიბლიურ ისტორიებსაც, კერძოთ, ამბავს ნოეს შესახებ, რომელიც ბიბლიაში გვევლინება, როგორც ერთ-ერთი პირველი ადამიანი, ვინც ვაზი გააშენა. ამასთან დაკავშირებით, კლარკი აყალიბებს თავის მოსაზრებას, რომ ეს არის არა ლეგენდა, არამედ არქეოლოგიური მტკიცებულებებით მეცნიერულად გამყარებული სინამდვილე, რაც ადასტურებს, რომ, დაახლოებით, ამ ტერიტორიაზე, არარატის მთასთან ახლო, ან ოდნავ უფრო ჩრდილოეთით, საქართველოს ტერიტორიაზე მოხდა ველური ვაზის კულტივირება. გარდა ამისა, კრიტიკოსი აღნიშნავს, რომ თანამედროვე ევროპული ჯიშების უმრავლესობა, სწორედ, უძველესი ქართული ვაზის ჯიშებისგან აღმოცენდა.
განათლებით მსახიობმა და მომღერალმა ოზ კლარკმა ღვინის მწერლობას 80-იან წლებში მიჰყო ხელი Sunday Express-სა და Daily Tepegraph-ში. ამავე პერიოდში ის გახდა BBC-ის ცნობილი პროექტის Food and Drink-ის მონაწილე. დღეს ის რამდენიმე პრემირებული წიგნისა და ტელეპროექტის ავტორი და ტელესახეა. მათ შორის განსაკუთრებით ცნობილია BBC-ის პროექტი Oz and James’s Big Wine Adventure. 2008 წელს ღვინის მოყვარულთა შორის ჩატარებული კვლევის საფუძველზე ოზ კლარკი ბრიტანეთის ყველაზე ცნობილ ღვინის კრიტიკოსად აღიარეს.
© საქართველოს ღვინის კლუბი, ღვინის საინფორმაციო ცენტრი